• Panorama miasta Białystok, widok z lotu ptaka, z lewej strony znajduje się Pałac Branickich na środku Katedra Białostocka Kościół Farny

Menu Kultura

2011 Jan Kamiński

Dodana: 01.03.2021 17:44

Jan Kamiński

Nagroda w 2011 r. za powieść "Książka Meldunkowa" - za „znakomity pomysł na własną, a zarazem wielowątkową opowieść o prowincji.”

Jan Kamiński (ur. 1947), pisarz, eseista. Autor „Queridy", „Daleko, coraz dalej – cicho, coraz ciszej", „Fugi", „Metafizyki prowincji" i „Kubajek". Pogranicze wielu kultur kształtowało jego patrzenie na świat. Całe życie choruje na przewlekły romantyzm, z którego – bez powodzenia – próbuje się wyleczyć. Mieszka w Jaryłówce
oraz w Białymstoku.

Książka meldunkowa to dokument niskoepicki i wysokourzędowy, zawierający niewiele danych: imię, nazwisko, data urodzenia, adres, uwagi na marginesach (zameldowany, zameldowana tymczasowo, wyjechał, wyjechała, zmarł, zmarła). Stara książka meldunkowa, odnaleziona po latach przez Jana Kamińskiego, kryje również adnotacje przy nazwiskach: piekło, niebo, czyściec. I to właśnie ta trójca destynacji uruchamia mechanizmy pamięci, opowieści i dystansu. Autor cofa się ze stacji końcowej, z tego piekła, nieba lub czyśćca, i prowadzi czytelnika pod prąd czasu aż do miejsca wolnego od ostatecznego dopisku: zmarł, zmarła. Poznajemy trajektorie życia wielu bohaterów, i bliższych i dalszych narratorowi, nieodmiennie jednak docierających na Podlasie, nieraz z krain tak odległych jak Buenos Aires, Niujork czy realizm magiczny. Są to historie w pewnym sensie otwierające i uniwersalizujące. Kamiński przypomina rzecz oczywistą i dlatego pewnie często zapominaną: Żyd, Polak, katolik, prawosławny, kacap, swój i nieswój – to są poręczne kategorie, które mają ukryć fakt, iż wszyscy są po prostu ludźmi. „Książka meldunkowa" jest również meldunkiem złożonym czytelnikowi z życia i z czasu, w którym przyszło Janowi Kamińskiemu nieumrzeć. Bardzo interesujący to meldunek; gdyby to ode mnie zależało, ja bym Kamińskiego z naszego świata nie wymeldował nigdy. [Ignacy Karpowicz]

Do góry