• Panorama miasta Białystok, widok z lotu ptaka, z lewej strony znajduje się Pałac Branickich na środku Katedra Białostocka Kościół Farny

Nieodpłatna pomoc prawna oraz nieodpłatne poradnictwo obywatelskie

Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 945) na terenie Miasta Białystok funkcjonuje 12 punktów, w tym:

- 6 punktów, w których udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna, świadczona przez adwokata lub radcę prawnego;

- 6 punktów prowadzonych przez organizacje pozarządowe, z czego w 3 udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna, a w 3 świadczone jest nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.


NIEODPŁATNA POMOC PRAWNA

Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:

  1. poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej "osobą uprawnioną", o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo administracyjnym, lub
  2. wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub
  3. sporządzeniu projektu pisma w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym, lub
  4. nieodpłatną mediację, lub
  5. sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

Nieodpłatnej pomocy prawnej udziela osobiście adwokat lub radca prawny, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach z ich upoważnienia aplikant adwokacki lub aplikant radcowski.

W punktach powierzonych do prowadzenia organizacji pozarządowej pomocy prawnej może udzielać także:

  1. doradca podatkowy - w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;
  2. osoba, która:
    1. ukończyła wyższe studia prawnicze i uzyskała tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej,
    2. posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej,
    3. korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,
    4. nie była karana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.

W przypadku świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej przez osoby niebędące adwokatem lub radcą prawnym, osoba uprawniona przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej składa pisemne oświadczenie, że jest świadoma uzyskania nieodpłatnej pomocy prawnej od osoby niebędącej adwokatem, radca prawnym albo doradcą podatkowym.


NIEODPŁATNE PORADNICTWO OBYWATELSKIE

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego.

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację.

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie może świadczyć osoba, która:

  1. posiada wykształcenie wyższe,
  2. ukończyła z oceną pozytywną szkolenie z zakresu świadczenia poradnictwa obywatelskiego, zwane dalej "szkoleniem", albo posiada doświadczenie w świadczeniu poradnictwa obywatelskiego i uzyskała zaświadczenie potwierdzające posiadanie wiedzy i umiejętności w tym zakresie wydane przez podmiot uprawniony do prowadzenia szkolenia oraz kursu doszkalającego, o którym mowa w art. 11a ust. 2 ustawy,
  3. korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,
  4. nie była karana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.

NIEODPŁATNA MEDIACJA

Nieodpłatna mediacja obejmuje:

  1. poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających;
  2. przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji;
  3. przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej;
  4. przeprowadzenie mediacji;
  5. udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.

Nieodpłatna mediacja nie obejmuje spraw, w których:

  1. sąd lub inny organ wydały postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji lub postępowania mediacyjnego;
  2. zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc.

Nieodpłatna mediacja może być prowadzona pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona.

Nieodpłatną mediację prowadzi mediator.

Mediatorem może być osoba wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego, o której mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2072 z późn. zm.), lub wpisana na listę mediatorów prowadzoną przez organizację pozarządową w zakresie swoich zadań statutowych lub uczelnię, o której mowa w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 z późn. zm.), o której informacje przekazano prezesowi sądu okręgowego.

Nieodpłatnej mediacji, w zakresie, o którym mowa w pkt. 1 ppkt 4, nie może prowadzić osoba, która w sprawie którejkolwiek ze stron uprzednio świadczyła pomoc prawną lub poradnictwo obywatelskie, była świadkiem, wydawała opinię, sporządzała wywiad środowiskowy lub prowadziła terapię, a także osoba, co do której zachodzi okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jej bezstronności, z wyłączeniem udzielania pomocy, w zakresie, o którym mowa w pkt. 1 ppkt 1. W takim przypadku mediator odmawia przeprowadzenia nieodpłatnej mediacji, informując osobę uprawnioną o możliwości skorzystania z nieodpłatnej mediacji prowadzonej przez innego mediatora w tym samym punkcie lub innych punktach, w których udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna lub świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

Nieodpłatną mediację, w zakresie, o którym mowa w pkt. 1 ppkt 1-3 i 5, a w zakresie, o którym mowa w pkt. 1 ppkt 4 może również prowadzić osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

Szczegółowe informacje o punktach pomocy, w których udzielana jest nieodpłatna mediacja, wraz ze wskazaniem dyżurów osób posiadających uprawnienia do prowadzenia mediacji, znajdują się w zakładce Lokalizacja.

Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej

rozmiar: 374.42 KB PDF pobierz

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.pdf

rozmiar: 125.35 KB PDF pobierz

Karta informacyjna - nieodplatna pomoc prawna (do odczytu).pdf

rozmiar: 239.69 KB PDF pobierz

Karta informacyjna - nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.pdf

rozmiar: 505.18 KB PDF pobierz

nieodpłatne poradnictwo obywatelskie (do odczytu) doc

rozmiar: 57.5 KB DOC pobierz

Karta informacyjna - nieodpłatna mediacja.pdf

rozmiar: 710.76 KB PDF pobierz

nieodpłatna mediacja (do odczytu) doc

rozmiar: 67.5 KB DOC pobierz

Karta informacyjna - pomoc osobom pokrzywdzonym przestepstwem.pdf

rozmiar: 170.08 KB PDF pobierz

pomoc osobom pokrzywdzonym przestepstwem (do odczytu) doc

rozmiar: 169.5 KB DOC pobierz

Departament Organizacyjny i Nadzoru

ul. Słonimska 1
15-950 Białystok
tel.: 85 869 61 11,
fax: 85 869 60 33
dorn@um.bialystok.pl

Do góry