Niedziela z historią w Grabówce

Przy pomniku ofiar zbrodni hitlerowskiej w Grabówce koło Białegostoku w niedzielę (17 czerwca) odbędą się doroczne uroczystości ku czci mieszkańców Białostocczyzny pomordowanych przez Niemców w latach 1941-1944. Organizowane są przez prezydenta Białegostoku i burmistrza Supraśla oraz proboszcza parafii pw. Krzyża Świętego w Grabówce.

Uroczysta msza święta przy Pomniku Ofiar w Grabówce rozpocznie się w niedzielę (17 czerwca) o godz. 11.00. Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości przejdą na pobliski cmentarz i złożą kwiaty oraz zapalą znicze na grobach pomordowanych. Organizatorzy – jak co roku – proszą o udział w uroczystości mieszkańców Białegostoku i okolicznych miejscowości, a także poczty sztandarowe.

Historycy uważają Grabówkę za miejsce największej na Ziemi Białostockiej zbrodni hitlerowskiej. Żandarmi i esesmani rozstrzelali tam ok. 16 tys. ludzi – Polaków, Białorusinów, Żydów i jeńców sowieckich. Ostatnie egzekucje odbyły się w czerwcu 1944 roku. Dlatego rocznicowe uroczystości odbywają się zawsze w połowie tego miesiąca.

Wiosną 1944 roku Niemcy zaczęli zacierać ślady zbrodni w Grabówce. W związku z ofensywą wojsk radzieckich nie dokończyli tego zadania, ale zdążyli wydobyć i spalić zwłoki z trzech zbiorowych mogił.

Po wojnie, podczas prac ekshumacyjnych, odkryto w Grabówce 17 zbiorowych mogił tworzących trzy odrębne cmentarze, które znajdują się wokół pomnika. Wśród ofiar zbrodni w Grabówce rozpoznano też żołnierzy AK, prawdopodobnie zamordowanych już po wojnie przez komunistyczną bezpiekę.

Anna Kowalska