Rocznica – Getto w Białymstoku

W tym roku przypada 75. rocznica wybuchu Powstania w Getcie Białostockim i likwidacji getta. Miasto planuje z tej okazji szereg wydarzeń, które odbędą się pod wspólnym tytułem „Białystok pamięta”. Inauguracja obchodów rocznicy nastąpi 5 lutego. Uroczystości odbędą się także w czerwcu i sierpniu.

W poniedziałek (5 lutego), w 75. rocznicę rozpoczęcia likwidacji getta, Białystok zainauguruje tegoroczne obchody rocznicy Powstania w Getcie Białostockim. Uroczystość rozpocznie się o godz. 17.00 w miejscach, gdzie znajdowały się bramy getta (róg ulic I. Malmeda i I. Białówny oraz ulic Jurowieckiej i H. Sienkiewicza). Odbędzie się tam koncert muzyki klezmerskiej oraz recytacja tekstów dotyczących tzw. akcji lutowej.

Później nastąpi przemarsz pod Pomnik Bohaterów Powstania w getcie przy ul. Żabiej, gdzie zostaną odczytane fragmenty pamiętnika Dawida Szpiro oraz listy ofiar akcji lutowej. Uczestnicy uroczystości i władze miasta złożą pod pomnikiem kwiaty, zapalą świece.

Kolejne uroczystości, upamiętniające spalenie Wielkiej Synagogi, planowane są na 27 czerwca. Główna część obchodów odbędzie się 16 sierpnia, w rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Białostockim.

– W tym roku chcemy w sposób szczególny uczcić tę dramatyczną kartę historii naszego miasta, dlatego program obchodów rocznicy będzie naprawdę wyjątkowy – powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Getto w Białymstoku zostało utworzone przez niemieckie władze okupacyjne 26 lipca 1941 r. dla ponad 40 tys. Żydów, także tych z okolic miasta. Było otoczone 3-metrowym ogrodzeniem zakończonym kolczastym drutem. Na początku sierpnia 1941 r. weszło w życie rozporządzenie o zakazie opuszczania getta pod groźbą śmierci.

5 lutego 1943 r. rozpoczęła się akcja likwidacyjna w getcie białostockim. W ciągu ośmiu dni Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince 10 tys. ludzi, 2 tys. osób zamordowali na miejscu. Białostoccy Żydzi podjęli próbę samoobrony i wyprowadzili z getta kilkudziesięciu bojowników.

Kamila Bogacewicz