Upamiętnienie ofiar hitlerowców w Grabówce

Przy Pomniku Ofiar w Grabówce koło Białegostoku w najbliższą niedzielę (19 czerwca) odbędzie się uroczystość upamiętniająca mieszkańców Białostocczyzny pomordowanych w latach 1941-1944.

Uroczysta msza święta przy Pomniku Ofiar w Grabówce rozpocznie się w niedzielę (19 czerwca) o godz. 11.00. Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości przejdą na pobliski cmentarz i złożą kwiaty oraz zapalą znicze na grobach pomordowanych. W dorocznym wydarzeniu zawsze uczestniczą mieszkańcy Białegostoku i okolicznych miejscowości, samorządowcy, poczty sztandarowe.    

Historycy uważają Grabówkę za miejsce największej na Ziemi Białostockiej zbrodni hitlerowskiej. Żandarmi i esesmani rozstrzelali tam ok. 16 tys. osób – Polaków, Białorusinów, Żydów i jeńców sowieckich. Ostatnie egzekucje odbyły się w czerwcu 1944 roku. Dlatego rocznicowa uroczystość odbywa się zawsze w połowie tego miesiąca.

Wiosną 1944 roku Niemcy zaczęli zacierać ślady zbrodni w Grabówce. W związku z ofensywą wojsk radzieckich nie dokończyli tego zadania, ale zdążyli wydobyć i spalić zwłoki z trzech zbiorowych mogił.

Po wojnie, podczas prac ekshumacyjnych, odkryto w Grabówce 17 zbiorowych mogił tworzących trzy odrębne cmentarze, które znajdują się wokół pomnika. Wśród ofiar zbrodni w Grabówce rozpoznano też szczątki żołnierzy AK, prawdopodobnie zamordowanych już po wojnie przez komunistyczną bezpiekę.

Stojący tam pomnik ku czci pomordowanych został wzniesiony w 1973 r. według projektu Stanisława Wakulińskiego.

Anna Kowalska