Rocznica powstania w getcie
Szesnastego sierpnia Białystok uczci rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Białostockim. W miejscach pamięci o martyrologii żydowskich obywateli miasta zostaną złożone kwiaty.
W najbliższa niedzielę, 16 sierpnia, przypada 77. rocznica Powstania w Getcie Białostockim. W tym dniu kwiaty zostaną złożone pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi przy ul. Suraskiej (godz. 11.00) oraz pod tablicą upamiętniającą Icchocka Malmeda, która znajduje się przy ulicy nazwanej jego imieniem (godz. 11.30.). Główne uroczystości poświęcone rocznicy rozpoczną się w południe pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Placu im. Mordechaja Tenenbauma.
Oficjalnym obchodom rocznicy będą towarzyszyły wydarzenia kulturalne, na które zaprasza Białostocki Ośrodek Kultury. Rozpocznie je koncert plenerowy „Białystok Ghetto Underground”, który odbędzie się 13 sierpnia o godz. 20.30 na rogu ulic Jurowieckiej i Fabrycznej (wejście przez bramę od strony ul. Fabrycznej). Wystąpią: Radek Orłowski (Radius) – kompozycje, aranżacje, gitara, wokal, Kamil Sak – gitara, Izabela Brynda – skrzypce, Katarzyna Hajduczenia (Catriel) – aranżacje, wokal, Piotr Znaniecki – koncepcja projektu, tłumaczenia tekstów, instrumenty perkusyjne oraz goście – Michał Ciruk (Cira) i Cezary Tabor (Obywatel NIP)Wstęp wolny.
Natomiast 16 sierpnia, w niedzielę, o godz. 19.00 warto wybrać się na Planty. Tam odbędzie się kolejny koncert plenerowy – „Berjozkele: Kołysanki i pieśni wieczorne jidysz” (w razie deszczu koncert zostanie przeniesiony do klubu „Fama”). Wystąpią: Ola Bilińska – śpiew, syntezator, dzwonki orkiestrowe, looper, Michał Moniuszko – kontrabas, mandolina, sampler, Kamil Szuszkiewicz – trąbka, elektronika, syntezator.
Ponadto 16 sierpnia o godz. 17.00 w Centrum Ludwika Zamenhofa przy ul. Warszawskiej 19 odbędzie się wernisaż wystawy „Macewy codziennego użytku” autorstwa Łukasza Baksika, fotografa zainteresowanego głównie fotografią dokumentalną. Wystawę będzie można oglądać do 20 września, po wcześniejszym umówieniu – tel. 85 67 67 367 lub kasa@centrumzamenhofa.pl .
16 sierpnia 1943 roku to data, którą hitlerowscy okupanci wybrali, by dokonać ostatecznej likwidacji żydowskiej społeczności Białegostoku. Odpowiedzią był wybuch powstania w białostockim getcie. Źle uzbrojeni, nieliczni powstańcy stanęli naprzeciw wielokrotnie liczniejszych oddziałów regularnego wojska. Plan zakładał przedarcie się do Puszczy Knyszyńskiej. Opór został złamany po kilku dniach. Przywódca powstania Mordechaj Tenenbaum i jego zastępca Daniel Moszkowicz popełnili samobójstwo. Niedługo później getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańców wywieziono do obozów w Treblince, Majdanku, Auschwitz i Terezinie. Z ponad 60 tys. Żydów mieszkających przed wojną w Białymstoku i okolicach przeżyło zaledwie kilkuset.
Powstanie w getcie białostockim było drugim co do wielkości po powstaniu w getcie warszawskim zrywem ludności żydowskiej przeciw hitlerowcom.
Anna Kowalska
