• Panorama miasta Białystok, widok z lotu ptaka, z lewej strony znajduje się Pałac Branickich na środku Katedra Białostocka Kościół Farny

Departament Komunikacji Społecznej

ul. Słonimska 1

15-950 Białystok

tel.: 85 879 79 79

opinia@um.bialystok.pl

Formularz kontaktowy

2021 – Rokiem Kościałkowskiego i Webera

Dodana: 24.11.2020 09:18

W przyszłym roku przypada 75. rocznica śmierci Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego, zasłużonego wojewody białostockiego, oraz 140. rocznica urodzin i 60. rocznica śmierci urodzonego w Białymstoku artysty malarza Maxa Webera. Rada Miasta Białegostoku podczas wczorajszej sesji (23 listopada) ogłosiła przyszły rok rokiem w szczególny sposób upamiętniającym te osoby. 

Ustanowienie 2021 roku Rokiem Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego i Maxa Webera to hołd oddawany ludziom związanym z naszym miastem, zarówno poprzez ich rolę w rozwoju i promowaniu Białegostoku, jak też pochodzenie.

– W ten sposób uznajemy zasługi Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego dla Białegostoku. Dbamy również o pamięć historyczną o białostoczanach pochodzenia żydowskiego i doceniamy twórczość Maxa Webera – podkreśla zastępca prezydenta Rafał Rudnicki.

Marian Zyndram-Kościałkowski to Honorowy Obywatel Miasta Białegostoku, zasłużony wojewoda białostocki, podpułkownik Wojska Polskiego, polityk związany z obozem piłsudczykowskim. Urodził się w majątku Ponedel na Kowieńszczyźnie. Pochodził z rodziny szlacheckiej. Już podczas studiów rozpoczął działalność niepodległościową. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. W niepodległej Polsce zaangażował się w działalność polityczną – był związany z obozem piłsudczykowskim. Od 10 lipca 1930 r. do końca lutego 1934 r. był wojewodą białostockim. Dzięki jego zdolnościom organizacyjnym oraz ścisłej współpracy z władzami miasta, przede wszystkim z prezydentem Sewerynem Nowakowskim, Białystok zaczął się prężnie rozwijać. Kościałkowski zabiegał o fundusze, usprawnił administrację, współpracował z przedsiębiorcami. Szczególny nacisk położył na uporządkowanie miasta, między innymi na rozbudowę kanalizacji, naprawę i regulację ulic. Organizował też pomoc najbiedniejszym mieszkańcom miasta, powołał Wojewódzki Komitet do Spraw Bezrobocia. Pod jego patronatem na terenach przyległych do Pałacu Branickich powstał park miejski Planty. Był również jednym ze współzałożycieli Białostockiego Klubu Sportowego Jagiellonia, którego został honorowym prezesem. W uznaniu zasług dla miasta, Marian Zyndram-Kościałkowski został drugim po Józefie Piłsudskim honorowym obywatelem Białegostoku. Tytuł ten został mu uroczyście nadany 4 września 1935 r. Po wyjeździe z Białegostoku był między innymi komisarycznym prezydentem Warszawy, ministrem spraw wewnętrznych, a w okresie od 13 października 1935 r. do 15 maja 1936 r. premierem rządu RP. Po przegranej kampanii wrześniowej 1939 r. ewakuował się przez Rumunię na zachód. Został odznaczony srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznym. Zmarł w Anglii w 1946 r.

Max Weber to urodzony w Białymstoku, amerykański artysta malarz żydowskiego pochodzenia, jeden z najważniejszych artystów malarzy XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Urodził się w 1881 r. w Białymstoku jako syn ubogiego, żydowskiego krawca. W 1891 r. wyemigrował wraz z rodziną do Stanów Zjednoczonych osiedlając się w Nowym Jorku. W latach 1899-1900 studiował pod kierunkiem Artura Wesleya Dowa w Pratt Institute w Brooklynie. W 1905 r. wyjechał do Paryża, gdzie uczył się malarstwa w Académie Julian. Tam zetknął się z malarską awangardą tych czasów, między innymi z Picassem i Cezannem. Po powrocie do Nowego Jorku w 1909 r. znalazł się w ścisłym gronie amerykańskich modernistów. Twórczość Maxa Webera, którego inspirował fowizm i kubizm, doprowadziła artystę do stworzenia indywidualnego ekspresjonizmu. Ten rodzaj ekspresjonizmu przyniósł mu uznanie i karierę artystyczną. Jego prace są przechowywane w najważniejszych muzeach amerykańskich i zbiorach na całym świecie, między innymi w zbiorach watykańskich w Rzymie oraz w Museum of Art w Tel Awiwie. Max Weber napisał też szereg rozpraw i esejów poświęconych sztuce. Artysta zmarł 4 października 1961 r. w Great Neck w USA.

opracowanie: Agnieszka Błachowska

Do góry