Upamiętnienie prezydenta Kaczorowskiego

W Białymstoku na osiedlu Centrum stanie pomnik wybitnego białostoczanina, ostatniego Prezydenta Rzeczypospolitej na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Taką decyzję podjęli miejscy radni podczas sesji 31 lipca. 

Pomysł upamiętnienia honorowego obywatela naszego miasta Ryszarda Kaczorowskiego wyszedł od mieszkańców, którzy zgłosili go do Budżetu Obywatelskiego 2022. Na ten projekt zagłosowało 2430 białostoczan. Kwota przeznaczona na pomnik to 700 tys. zł. Podczas poniedziałkowej sesji Rady Miasta została przyjęta uchwała dotycząca realizacji tego pomysłu.

– Pamiętam słowa prezydenta Kaczorowskiego: „Czuję, że tak jak dawniej kocham Białystok, jestem wdzięczny temu miastu (...). Wiele zawdzięczam tej ziemi”. Dziś Białystok dziękuje i upamiętnia prezydenta Kaczorowskiego, którego pomnik stanie przy ulicy jego imienia. Białostoczanie są dumni mając w swojej historii takiego mieszkańca. To ważne, abyśmy wszyscy pamiętali o przeszłości miasta, bo dzięki niej lepiej rozumiemy teraźniejszość i łatwiej nam budować przyszłość – powiedział zastępca prezydenta Białegostoku Adam Musiuk.

Teraz Miasto przygotowuje się do ogłoszenia konkursu na koncepcję pomnika. Po jego rozstrzygnięciu z autorem zwycięskiego projektu Miasto będzie rozmawiać o jego realizacji.

Proponowana przez Miasto lokalizacja pomnika Ryszarda Kaczorowskiego to narożnik u zbiegu ulic Gen, J. Bema i Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego. Znajdują się tam działki gminne, na których można posadowić pomnik i, podchodząc do inwestycji etapowo, zagospodarować otoczenie. To nieprzypadkowa lokalizacja, ponieważ w pobliżu tego miejsca mieszkała rodzina prezydenta Kaczorowskiego i znajdowała się szkoła, do której uczęszczał.

Ryszard Kaczorowski – białostoczanin, honorowy obywatel naszego miasta, ostatni Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. Urodził się 26 listopada 1919 r. w Białymstoku. Od najmłodszych lat należał do harcerstwa. Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Białegostoku przez Armię Czerwoną, tworzył Szare Szeregi, gdzie pełnił funkcję komendanta Okręgu Białostockiego. Był łącznikiem między Szarymi Szeregami, a komendantem Związku Walki Zbrojnej. Po aresztowaniu przez NKWD
w 1940 r. był więziony w Białymstoku oraz w Mińsku. Wywieziony na Kołymę, odzyskał wolność po podpisaniu układu Sikorski-Majski. W marcu 1942 r. wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR, w szeregach której brał udział między innymi w bitwie o Monte Cassino. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. 11 listopada 1984 r. został odznaczony przez Prezydenta RP na Uchodźstwie Edwarda Raczyńskiego Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski za zasługi na polu emigracyjnej działalności niepodległościowej i społecznej,
w szczególności wśród młodzieży harcerskiej. W latach 1989-1990 pełnił urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. 20 grudnia 1990 r. zakończył działanie swojego urzędu oraz rządu na emigracji i cztery dni później przekazał insygnia władzy prezydenckiej II Rzeczypospolitej na ręce demokratycznie wybranego w wyborach powszechnych prezydenta Lecha Wałęsy. Zginął 10 kwietnia 20210 r. w Smoleńsku.

Agnieszka Błachowska