20 lat w UE: rozkwit polskich miast dzięki funduszom unijnym

Jak polskie miasta wykorzystały 20 lat w Unii Europejskiej? Jak zmienił się przez to nasz kraj? Unia Metropolii Polskich opracowała raport poświęcony tym zagadnieniom. Został zaprezentowany podczas konferencji prasowej zorganizowanej w trakcie Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. W wydarzeniu uczestniczył prezydent Białegostoku, prezes UMP Tadeusz Truskolaski.

Kiedy Polska 1 maja 2004 r. dołączyła do Unii Europejskiej, przed całym krajem otworzyły się nowe możliwości rozwoju. Dla największych polskich miast był to czas dynamicznych zmian, zainicjowany ogromnymi transferami finansowymi z UE. Raport przygotowany przez UMP „20 lat szans i rozwoju. Korzyści przystąpienia do Unii Europejskiej dla największych polskich miast w latach 2004-2023” pokazuje, jak fundusze europejskie przyczyniły się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz jakie wyzwania stoją przed nami w kolejnych latach.

Dzięki wsparciu unijnemu dokonał się znaczący skok cywilizacyjny w wielu obszarach życia miejskiego. Infrastruktura, edukacja, rozwój społeczny – wszystkie te dziedziny otrzymały nową jakość.

– Od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej Białystok pozyskał ponad 4 mld zł wsparcia. Dzięki temu zrealizowaliśmy projekty o wartości ponad 6 mld zł. Obecność w UE dała nam szansę na rozwój, a my tę szansę wykorzystaliśmy. Dziś już przyzwyczailiśmy się do widoku pięknego, zadbanego miasta, ale nie było tak zawsze – przypomniał Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku i prezes UMP. – Nie chcę myśleć, ile lat musiałoby upłynąć, zanim osiągnęlibyśmy to wszystko bez UE, a przecież nadal jest co robić.

Samorządy miast UMP uzyskały wsparcie europejskie dla nieco ponad 4 tys. projektów (9% z projektów wszystkich beneficjentów z obszaru miast).

– Jeśli określamy stopień rozwoju Polski stopniem komfortu, jaki odczuwają Polki i Polacy, powinniśmy mierzyć go stopniem zadowolenia tych, którzy mieszkają w odleglejszych regionach naszego kraju, mających do czynienia z problemami edukacyjnymi, komunikacyjnymi czy infrastrukturalnymi – mówił Jerzy Buzek, były premier RP i przewodniczący Parlamentu Europejskiego. – To od prezydentów, którzy rządzą w metropoliach, zależy to zadowolenie, które będzie odczuwalne dla całej Polski. Gratuluję Wam, gospodarzom metropolii, waszych działań.

Według raportu kwota dofinansowania dla projektów samorządowych wyniosła łącznie 57 mld zł (to 29% środków pozyskanych z UE przez ogół beneficjentów z obszaru miast). Ich łączna wartość wynosi 103 mld zł (to 31% łącznej wartości wszystkich dofinansowanych projektów w obszarze miast).

Raport koncentruje się na 12 miastach Unii Metropolii Polskich. Pokazuje, jak wiele projektów zrealizowano dzięki funduszom europejskim. Dzięki nim miasta mogły szybko się rozwijać i zacierać różnice z bardziej rozwiniętymi ośrodkami. Wskazuje również, jak z funduszy unijnych korzystali wszyscy beneficjenci (publiczni i prywatni). Wśród nich najwięcej projektów dotyczyło rozwoju firm. Ważnym czynnikiem rozwoju miast dzięki Unii Europejskiej są projekty samorządowe, które odegrały kluczową rolę w poprawie jakości życia mieszkańców. Inwestycje te miały realny wpływ na codzienne życie w naszych miastach – od infrastruktury po wsparcie dla bezrobotnych.

– Zmieniła się nasza mentalność, wiedza, sposób funkcjonowania administracji w miastach i miasteczkach – podsumowała Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi. - Bardzo się cieszę, że ten raport powstał, bo pokazuje, co faktycznie się zmieniło. Nie pamiętamy, co było 15 czy 20 lat temu. Dlatego potrzebne są takie analizy, żebyśmy wiedzieli, co dało nam wstąpienie do Unii Europejskiej.

Opinie społeczne również potwierdzają pozytywny wpływ obecności w UE na rozwój lokalny. Polacy pozytywnie oceniają obecność we wspólnocie europejskiej z perspektywy rozwoju swoich miejscowości (72%). W większości są też zadowoleni z działań władz samorządowych w zakresie pozyskiwania środków unijnych (66%). 38% Polaków potrafi zidentyfikować w swojej miejscowości konkretne działania lub inwestycje zrealizowane z udziałem funduszy unijnych. Głównie dostrzegają inwestycje w infrastrukturę drogową (61%), sportowo-rekreacyjną (27%), oświatową (14%), renowację zabytków i rewitalizację obszarów zdegradowanych (11%) oraz inwestycje w tereny zieleni (11%).

Raport nie tylko celebruje osiągnięcia minionych lat. Patrzy także w przyszłość, gdzie kluczową rolę odegrać może realizacja projektów w ramach budżetu UE na lata 2021-2027. Z raportem można zapoznać się na stronie Unii Metropolii Polskich.

Opracowanie: Anna Kowalska